خانواده در اسلام و سایر ادیان الهی، از پایه‌های مهم جوامع بشری است

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی احناف خواف، مولوی حبیب‌الرحمان قهستانی، در مراسم نماز جمعه (۱۰ آذرماه ۱۴۰۲) اهل سنت شهر خواف، با تلاوت آیه (وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ) به ایراد سخن پرداخت.

مدرس حوزه علمیه احناف خواف در آغاز سخن بیان کرد: خانواده در اسلام و سایر ادیان الهی، از پایه‌های مهم جوامع بشری است. خانواده از ابتدای تاریخ، به عنوان اصلی‌ترین نهاد اجتماعی و زیربنای جوامع، فرهنگ‌ها و تمدن‌ها مطرح بوده است. دین اسلام به عنوان مکتبی انسان‌ساز، بیش‌ترین توجه را به موضوع خانواده داشته و دارد.

دین اسلام، این نهاد را کانون تربیت معرفی می‌کند و حیات و کمال انسان، در محیط خانوداه سامان می‌گیرد. اگر یک جامعه بخواهد سالم بماند و فرزندان خوبی را تربیت کند، باید مسائل مربوط به خانواده را مورد بررسی قرار دهد.

نیک‌بختی و بدبختی جامعه بشری، به صلاح و فساد خانواده وابسته است

وی ادامه داد: تشکیل خانواده در اسلام به عنوان آرامش و تکامل بشر، مورد بررسی قرار گرفته است. سه رکن اساسی ازدواج، بقای نسل بشر، ایجاد آرامش و تکامل زن و مرد می‌باشد. جایگاه فرهنگی خانواده در قرآن، هم‌چون دژی محکم است و هرچیزی که نظام خانواده را متزلزل کند، اسلام با آن مبارزه کرده است.

نیک‌بختی و بدبختی جامعه بشری، به صلاح و فساد این نهاد وابسته است و اگر خانواده متمدن، سالم و در امنیت بود و پایبند به مواضع شرعی و قانونی بود، قطعا آن جامعه را آرامش را فرا خواهد گرفت. اگر در جامعه‌ای فساد و بزهکاری و عدم امنیت بود، علت این است که خانواده‌های آن جامعه گرفتار این مسائل شده‌اند و از مسیر درست فاصله گرفته‌اند.

در اسلام تشویق به ازدواج شده است و هدف از ادواج فقط تحقق خواسته‌های جنسی نیست و هدف والاتری وجود دارد. در برخورداری از یک جامعه سالم، اسلام تشویق به ازدواج کرده است.

مسائل اقتصادی و مالی را دلیل برای توجیه عدم ازدواج قرار ندهیم

مولوی قهستانی گفت: خداوند می‌فرماید: (شما دختران و پسران، کنیزان و غلامانی که سالم‌اند را به عقد یکدیگر درآورید و اگر فقیر هستند، خداوند از فضل و لطف خود، آن‌ها را بی‌نیاز می‌کند). یکی از دغدغه‌های امروزی جوانان برای عدم ازدواج، این است که می‌گویند: ما شرایط اقتصادی مناسبی را نداریم.

مشکل اقتصادی درست است که توجیهی می‌باشد، ولی به صرف این موضوع نمی‌توان بسنده کرد چون پیامدهای بدی دارد. خدای متعال تضمین کرده است که اگر انسان‌ها سالم، پاکدامن و متوکل باشند، خداوند مشکلات مالی و… را برطرف می‌کند و دو جوان را از جایی که گمان نمی‌برند، مشکل آنان را حل می‌کند.

مسائل اقتصادی و مالی را دلیل برای توجیه عدم ازدواج قرار ندهیم. خداوند می‌فرماید: (از قدرت و رحمت خداست که از جنس خودتان ازواجی را آفرید و در بین شما مودت و رحمت قرار داد).

لازمه‌ی بقای جامعه انسانی، مودت و لازمه‌ی اخلاق انسانی، رحمت است

مدرس حوزه علمیه احناف خواف ادامه داد: مودت و رحمت در این آیه که دو اصل برای ازدواج بیان شده است، معنای متفاوتی دارند. مودت، انگیزه‌ی ارتباط در آغاز کار ازدواج است. دل‌سوزی در هنگام مشکلات، مریضی‌ها، سختی‌ها و کمک زن‌ و شوهر به یکدیگر با جلو رفتن زمان و در طول زندگی، رحمت خداوند است.

تفاوت دوم مودت و رحمت این است که مودت در مورد بزرگ‌ترها و رحمت در مورد کوچک‌ترها و کودکان است.

فرق سوم این است که مودت، جنبه‌ی دو طرفه دارد اما رحمت جنبه‌ی یک طرفه دارد و جنبه‌ی ایثار و فداکاری است. در مشکلات زناشویی، تقابل، معنایی ندارد و باید زن و شوهر، رحمت و گذشت داشته باشند. لازمه‌ی بقای جامعه انسانی، مودت و لازمه‌ی اخلاق انسانی، رحمت است.

مهم‌ترین معیار انتخاب همسر، دیانت و اخلاق است

وی افزود: امروزه متاسفانه، نظام خانواده آن استحکامی را که باید داشته باشد را ندارد و امنیت و آرامش در خانواده‌ها وجود ندارد. امروزه مراجع قضایی و حوزه‌هایی علمیه، مملوء از اختلافات خانوادگی است. دین اسلام، برای استحکام نظام خانواده، قوانینی وضع کرده است.یکی از مواردی که دین اسلام به نظام خانواده و استحکام آن اهمیت داده است، انتخاب همسر است.

اگر می‌خواهیم همسری را انتخاب کنیم، معیارهای انتخاب وجود دارد و چشم بسته عروسی نکنیم و مهم‌ترین معیار انتخاب همسر، دیانت و اخلاق است. پیامبر(ص) می‌فرمایند: اگر کسی به خواستگاری دختر شما آمد و شما اخلاق او را پسندیدید، دیانت او را هم تایید کردید، جواب مثبت بدهید.

امروزه خانواده دختر، از شغل، مال، مسکن، ماشین و… سوال می‌کنند. امروزه خیلی از جوانان، فرصت ازدواج از آنان گرفته شده است و با حقوق اندک، شرایط ازدواج برای آنان فراهم نیست.

یکی از دستوراتی که شریعت به آن اهتمام ورزیده برای ایجاد یک جامعه سالم، دوری از طلاق است

مولوی قهستانی افزود: تجربه ثابت کرده است که کسانی که اهل مادیات هستند و به ثروت چشم دوخته‌اند، بعد از مدتی به اشتباه خود پی می‌برند. دین اسلام برای استحکام خانواده، حقوق و وظایفی تعیین کرده است. همان‌طور که زن‌ها در قبال شوهر وظایفی دارند، شوهران هم در قبال زنان وظایفی دارند. اسلام وظایف را تبیین کرد تا زندگی‌ها سالم بماند و با اندک کاری متزلزل نشود.

نکته‌ی دیگر زندگی، تعامل، تسامح و حلم و بردباری است. شاید یک چیز کوچک به جایی برسد که دیگر قابل حل نیست و علت آن، عدم ایثار و چشم‌پوشی زوجین است. اسلام در صورت بروز اختلاف، به ما می‌آموزد که زن و شوهر خود موضوع خود را حل کنند و اگر ترس از طلاق بود، یک داور از طرف زن و یک داور از طرف مرد انتخاب شوند و بدون حب و بغض و با اخلاص حکم دهند، خداوند بین این‌ها خوبی به وجود می‌آورد.

برای این‌که جامعه ما دچار اختلاف و تشطط نشود و زوجین به فلسفه ازدواج برسند که همان آرامش و سکون است، باید زوجین ایثار و چشم‌پوشی داشته باشند. یکی دیگر از دستوراتی که شریعت به آن اهتمام ورزیده برای ایجاد یک جامعه سالم، دوری از طلاق است. بعضی اوقات طلاق مفید است اما خیلی از طلاق‌های امروزی، توجیه منطقی و شرعی ندارد و گناه و ظلم است.

پیامبر(ص) می‌فرمایند: خداوند خانه‌ای را که در آن ازدواج باشد را خیلی دوست دارد و از خانه‌ای که در آن طلاق باشد، دوست ندارد و این خانه مغبوض خداوند است. شریعت برای این‌که در جامعه طلاقی اتفاق نیفتد، تاکیدات و دستورات زیادی دارد. امروزه آمار طلاق قابل قبول نیست و حتی در شهر خواف که یک شهر مذهبی است.

ما در گذشته، سالی یک طلاق هم در حوزه علمیه نداشتیم اما امروزه روزی نیست که طلاقی نباشد. بیش‌ترین مراجعات مردم به دادگاه‌ها، اختلافات خانوادگی است.

یکی از عواملی که منجر به طلاق می‌شود، موضوع خیانت است

وی ادامه داد: یکی از عواملی که منجر به طلاق می‌شود، موضوع خیانت است. زن به مرد یا مرد به زن و یا هردو خیانت می‌کنند.
این روابط نامشروع، باعث آتش زدن زندگی و یتیم‌شدن فرزندان منجر می‌شود. خیانت یعنی هرگونه رابطه‌ی فراتر از حدود شرعی و چهارچوب خانوادگی.

خیانت مهم‌ترین و اصلی‌ترین هدف گیرنده‌ی روابط خانوادگی است. تهاجم فرهنگی، استفاده نا‌به‌جا از فضای مجازی، عدم وجود تعهدات اخلاقی، عدم تربیت خانوادگی، نبود علاقه، مشکلات اقتصادی، انتقام و… باعث خیانت‌های امروزی گشته‌اند. شریعت بر مسئله‌ی عفت و پاکدامنی بسیار تاکید می‌کند‌.

عفاف یعنی خودداری از انجام حرام و ترک محرمات. خداوند می‌فرماید: کسانی که موقعیت ازدواج را ندارند، پاکدامنی را اختیار کنند تا خداوند فضل خود را شامل حال آن‌ها کند. پیامبر(ص) می‌فرمایند: ای جوانان! کسی که قدرت ازدواج را در خود می‌بیند، همسر انتخاب کند چون ازدواج مانع نگاه و کار حرام و لکه‌دار شدن دامن پاک انسان است.

قرآن حتی به زنان سال‌خورده که موقعیت ازدواج هم ندارند می‌فرماید: کسانی که امید به نکاح ندارند، باید این افراد نیز پاکی را انتخاب کنند و اگر چادر خود را دربیاورند به شرطی که مو دیده نشود و آرایش‌کرده نباشند و کاملا پوشیده باشند، این‌ها اگر چادر بر سر آن‌ها باشد بهتر است.

حال ببینیم در خیابان‌ها چه خبر است. روزی در شهر خواف، زنی که چادر نداشت پیدا نمی‌شد اما حالا فرهنگ دیگران هم بر این شهر تاثیر گذاشته است و دختر و همسر افراد مومن و معتقد هم وقتی به مدرسه و دانشگاه و … می‌روند، چادر ندارند. این تورهایی که بانوان تشکیل می‌دهند و گروه‌هایی بدون محرم حرکت می‌کنند و شهرهای مختلف را با راننده و مسئولی که نامحرم است طی می‌کنند، در این مسیرها، چه ابتذالاتی که رخ نمی‌دهد.

مگر شما فرزند خانواده‌های مسلمان نیستید؟ پاکدامنی از صفات برجسته انسان‌های مومن است. مومن اصلی و واقعی کسی است که از عورت خود حفاظت کند و خدایی نکرده آلوده به گناه نشود. پاکدامنی برترین عبادت است. مال حرام خوردن و عدم حفاظت فرج، از بزرگ‌ترین گناهان و مال حلال خوردن و پاکدامنی از بالاترین اعمال هستند.

پاکدامنی سبب نجات است و ثمرات آن رحمات و برکات خداست

مولوی قهستانی خاطر نشان کرد: آقایانی که می‌خواهند ازدواج کنند، دنبال زنان پاکدامن و نجیب بروند و خانم‌هایی که می‌خواهند ازدواج کنند، به دنبال مردانی که محصن( عاقل، بالغ و عدم آلوده به گناه) بروند. پاکدامنی سبب نجات است و ثمرات آن رحمات و برکات خداست و به وسیله‌ی آن، پیامدهای زشت دنیوی و اخروی از بین می‌رود.

داستان حضرت یوسف(ع) در قرآن به عنوان احسن القصص آمده است، چون درسی برای ما انسان‌ها می‌باشد که حضرت یوسف(ع)، همه‌ی شرایط گناه برای او فراهم بود اما گفت: به خدا پناه می‌برم چون او مرا آفریده است و اگر این کار زشت را انجام دهم، ناشکری است و او بهترین مقام را به من داده است و اگر این کار را کنم، رستگار نخواهم شد.

حضرت یوسف(ع) حاضر شد به زندان برود و شکنجه شود اما تن به ذلت ندهد. خیانت یکی از عواملی است که خانواده‌ها را دچار پریشانی کرده است و خانواده‌ها را متزلزل کرده است و این هشداری به والدین و همه اقشار است و باید از دستورات قرآن و شریعت پیروی کنیم.

آتش بس در غزه، نتیجه‌ی مقاومت است

وی در پایان خاطر نشان کرد: ۶ یا ۷ روزی هست که آتش‌بس در غزه برقرار شده است و این نتیجه‌ی مقاومت است و راه خدا مقاومت می‌خواهد. برخی شاید بگویند: چند هزار شهید شدند و خانه‌ها از بین رفت ولی بدانند که دین خدا با شجاعت پیش می‌رود و با این کار مقاومت فلسطین، آن هیبت اسرائیل شکسته شد و آن گنبد آهنین فروریخت و آن قدرتی که در ذهن برخی به وجود آمده بود، فرو پاشید و ثابت شد که گروهی اندک، با کم‌ترین تجهیزات، می‌توانند در برابر یک ابر قدرتی که تمام دنیا از او حمایت کردند، ایستادگی کنند و این کار عظیم را به ملت فلسطین تبریک می‌گوییم.

پیامبر(ص) می‌فرمایند: گروهی از امت من همیشه بر حق استوار خواهند ماند، این‌ها بر دشمن پیروز خواهند شد و کسانی که آن‌ها را مایوس کنند به جایی نخواهند رسید تا این‌که حکم خدا فرا برسد و این‌ها بر مقاومت هستند. گروهی گقتند: این‌ها چه کسانی هستند ای رسول‌ خدا(ص)؟ فرمودند: این‌ها کسانی هستند که در بیت‌المقدس و اطراف آن حضور دارند.