طالب العلم نباید در دعوت و تبلیغ کوتاهی کند

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی احناف خواف، دکتر احمد قشلان استاد معهد الفتح الاسلامی دمشق سوریه، در مراسم نشست صمیمی اساتید و فارغ‌التحصیلان حوزه علمیه احناف خواف پیرامون ویژگی‌های طالب العلم و دعوتگری به ایراد سخن پرداخت.
دکتر قشلان در آغاز سخن، ضمن عرض تقدیر و سپاس از مولانا حبیب الرحمن مطهری و مولانا سید ابراهیم فاضلی بابت فرصت حضور در این نشست گفت: بسیار خرسندم که در این مراسم باشکوه و در این شهر مبارک و در جمع شما فارغ‌التحصیلان حوزه علمیه احناف خواف قرار گرفته‌ام. خداوند را شاکر و سپاسگزارم بخاطر نعمت‌هایی که به ما ارزنده داشته است و از تمامی اساتيد، علما و تمامی دست‌اندرکاران سپاسگزارم که اسباب این جلسه را فراهم کردند.
استاد معهد الفتح دمشق خاطر نشان کرد: بدون شک علم، قلب و روح انسان را زنده می‌کند. علم، سبب هدایت و راهنمایی است. علم، بهترین فضیلت و برترین اعمال است‌. علم، با ارزش‌ترین چیزی است که انسان می‌تواند آن را داشته باشد. و چنانچه مادر گرانقدر عطاء بن ابی رباح در مورد علم به فرزند خود گفت: فرزندم، اگر خواستار دنیا بودی، پس به فراگیری علم مشغول باش؛ و اگر خواستار آخرت بودی بازهم مشغول فراگیری علم باش و اگر هر دو را باهم خواستی بازهم مشغول فراگیری علم و دانش باش.
ایشان افزود: دعوت به سوی خداوند جایگاه بسیار والایی دارد؛ زیرا کار پیامبران است. خداوند به رسول‌ الله دستور داد تا بگوید: قل هذه سبيلي أدعو إلى الله على بصيرة أنا و من اتبعني(این راه من است و من و پیروانم، و با بصیرت کامل، همه مردم را به سوی خدا دعوت می‌کنیم). پیامبر نیز فرمودند: پیام مرا برسانيد اگر چه یک آیه باشد. طالب العلم هرگز نباید در موضوع دعوت و تبلیغ کوتاهی کند؛ زیرا، تا روز قیامت دعوت به سوی خدا، راه و رسالت ماست. طالب العلم اگرچه مقداری اندکی هم علم داشته باشد، بازهم باید علم خود را به دیگران برساند.
دکتر قشلان ادامه داد: اگر طالب العلم به مرتبه و مقام علما برسد، باید در نشر علم و دعوت بیشتر تلاش کند و مسئولیتی که بر دوش اوست را بطور کامل، ادا کند. طالب العلم واقعی کسی است که علم او با عمل و اصلاح و نصیحت دیگران یکی باشد‌. طالب العلم، دعوتگر به سوی خداست، در هر شرایطی از نصیحت دست نمی‌کشد، در هر مجلسی مانند یک معلم نقش آفرینی می‌کند. طالب العلم، سبب اصلاح دیگران است و هر کجا باشد تاثیری مفید در دیگران دارد.
استاد معهد الفتح تصریح کرد: طالب العلم، همت والایی دارد. خداوند اساتید ما را رحمت کند که با این سخنشان ما را به سوی علم و دانش تشويق و ترغیب می‌کردند: خداوند بواسطه یک طالب با همت، امت را از خواب غفلت بیدار می‌کند.
طالب العلم، همت والایی دارد و صرفا بر چند مسئله اکتفا نمی‌کند. بلکه در تمامی علوم و مسائل نهایت تلاش خود را به خرج می‌دهد. و در حد توان خود، تمامی راه‌های هدایت، علم‌آموزی، اصلاح و خودسازی را می‌پیماید.
ایشان افزود: صحابه کرام اینگونه بودند، تابعین کرام اینگونه بودند، و بعد از این بزرگواران تمامی علما در طول تاریخ اینگونه بودند. از فراز برجی بلند مردم را خطاب قرار نمی‌دانند؛ بلکه در میان مردم زندگی می‌کردند، با مردم بودند و علم و معرفت و فهمی درست از دین را به آنان می‌آموختند. و طالب العلم نیز باید اینگونه باشد.
دکتر قشلان در اهمیت دعوت بیان داشت: پیامبر با این سخن خود ما را به دعوت و تبليغ تشویق می‌کند: خداوند شاداب و خرّم گرداند بنده‌اى را كه سخن مرا بشنود و آن را خوب فرا گيرد و سپس به ديگران برساند؛ زيرا چه بسا كسانى كه بار فقه را بر دوش مى‌كشند اما فقيه نيستند و چه بسا كسانى كه فقه را به افرادى منتقل مى كنند كه از خود آنان (انتقال دهندگان) بهتر مى فهمند. دقت کنید، پیامبر این را شرط گذاشته که ناقل حدیث باید ابتدا آن را خود بفهمد و فراگیرد. خلاصه کلام این که علم و آگاهی باید قبل از تبلیغ باشد به این معنا که تنها مردم را به سوی چیزی دعوت دهید که از آن آگاهی دارید.
استاد معهد الفتح ادامه داد: با شک و تردید، فتوا صادر نکنید. مراقب باشید که تنها چیزی را بر مردم فرض گردانید و به انجام آن دعوت دهید که با دلایل قطعی و یقینی ثابت است. ازین رو امام بخاری در صحیح خود یک باب با این نام آورده است: باب علم، قبل از قول و عمل. این باب اشاره دارد به ضرورت علم و آگاهی، قبل از عمل و تبلیغ .ضمنا لازم نیست دعوتگر نسبت به تمامی مسائل فقهی علم و آگاهی داشته باشد؛ بلکه تنها در همان مسئله که حکم صادر می‌کند باید علم یقینی و قطعی داشته باشد. دعوت به سوی خدا از جمله مهمترین اعمال و فضایل است و همین آیه برای فضیلت دعوتگر کافیست: و من أحسن قولا ممن دعا إلى الله و عمل صالحا و قال إنني من المسلمين.
ایشان در ادامه نسبت به مسئله مهم مسلمانان یعنی قدس فرمود: طالب العلم باید واقعیت‌ها را ببیند، باید غم و درد امت را به دوش کشد. مبادا ای عالم و دعوتگر دور از واقعیت جامعه زندگی کنی و درد امت را فراموش کنی .طالب العلم باید در کنار مردم باشد و اگر مشکلی داشتند، دنبال راه حلی برای آن باشد. طالب العلم به امور پیش پا افتاده توجهی ندارد، بلکه فکری بزرگ در سر دارد و در غم و درد امت شریک می‌شود. و چه غم و اندوه و دردی بدتر و سخت‌تر از غمی که اکنون بر سر مردم فلسطین آمده است.
دکتر قشلان افزود: یهود عنود و دشمن خدا و انسانيت، موشک و خمپاره بر روی غزه سراسر عزت می‌ریزد؛ اما با این وجود همواره در آنجا مردانی هستند که خداوند آنان را تربیت کرده که بجای تمام امت فریضه جهاد را به دوش می‌کشند و بلاهای مختلفی بر سر دشمن اسلام آورده‌اند. اتفاقات و خون‌ریزی‌های چند روز گذشته چندان دور نیست .ترور رئیس دفتر حماس شهید اسماعیل هنیه چندان دور نیست. از این مسجد و حوزه بهترین درود و سلام‌ها را به مجاهدان می‌رسانیم و از خداوند می‌خواهیم تا آنان را نصرت کند.
استاد معهد الفتح خاطرنشان کرد: دشمن، فتح قدس را دور می‌پندارد ولی ما نزدیک می‌بینیم. خداوند حمایت کند از تمامی کسانی‌که حامی این قضیه بودند و من از این منبر از خداوند میخواهم تا این سرزمین را حفظ کند. بارالها، برکات خود را بر این سرزمین پاک نازل کن‌. بارالها، مردم این سرزمین پاک را از فتنه‌ها و شرارت‌ها حفظ کن و امنیت و آرامش را به آنان برگردان.
ایشان در پایان خطاب به فارغ‌التحصیلان فرمود: ای عالمان و دعوتگران، مبادا دست بکشيد، رو به جلو حرکت کنید، به سوی پیشرفت و ترقی حرکت کنید. موفقیت بدون پشتکار و عمل بدست نمی‌آید. موفقیت در حرف زدن نیست بلکه در عمل مداوم است‌.