حیاء قوه نفسانی و ذاتی انسان است که مانع ارتکاب گناه می‌شود – حوزه علمیه احناف خواف

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی احناف خواف، مولوی جلیل احمد موحدی در مراسم نماز جمعه 7 مردادماه این شهر پس از تلاوت آیه«فَجَاءَتْهُ إِحْدَاهُمَا تَمْشِي عَلَى اسْتِحْيَاءٍ قَالَتْ إِنَّ أَبِي يَدْعُوكَ لِيَجْزِيَكَ أَجْرَ مَا سَقَيْتَ لَنَا فَلَمَّا جَاءَهُ وَقَصَّ عَلَيْهِ الْقَصَصَ قَالَ لَا تَخَفْ نَجَوْتَ مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ» پیرامون حیاء، ادب و احترام به ایراد سخن پرداخت.

مدس حوزه علمیه احناف خواف گفت: کلمات حیا، ادب و احترام کلماتی است که لایق مسلمان است و یکی از شاخه های ایمان حیای انسان می‌باشد. حیا یک قوه‌ی نفسانی و باطنی است در وجود انسان که اگر انسان این خصلت را داشته باشد مرتکب گناه نمی‌شود و معنای حیا از معنای خجالت عام‌تر است. حیا غیر از خجالت می‌باشد و مربوط به دین و اخلاقیات است اما خجالت مربوط به یک مورد ذاتی است.

وی افزود: در این آیه قصه حضرت موسی است. هنگامی که از شهر فرار می‌کند و فرعونیان به دنبالش هستند تا او را بگیرند به یک سایه درخت می‌آید و دعا می‌کند خدایا طعامی به من بده که بخورم و بنوشم و در آن هنگام دختران حضرت شعیب که برای برداشتن آب نزدیک چای آماده بودند حضرت موسی آنها را دید. و هنگامی که آمدند به جای حضرت موسی یکی از دختران حضرت شعیب در حالی که با حیا راه می‌رفت. حتی خدای متعال راه رفتن یک مسلمان را دوست دارد که با حیا باشد. دختر شعیب به موسی پیامبر گفت: پدر من شما را دعوت می‌کند که بیاید تا مزد این آب دادن گوسفندان را به شما بدهد و  هنگامی که موسی می‌آید و قصه را تعریف می‌کند، حضرت شعیب می‌گوید از قوم ظالم نجات پیدا کردی.

مولوی موحدی خاطر نشان کرد: حیاء در قرآن مجید در چهار مورد از باب استفعال آمده که به ۳ نفر منصوب شده است، در دو مورد منصوب به خداوند است یکی در سوره بقره: «إِنَّ اللَّهَ لَا يَسْتَحْيِي أَنْ يَضْرِبَ مَثَلًا مَا بَعُوضَةً» و دیگری در سوره احزاب: «وَاللَّهُ لَا يَسْتَحْيِي مِنَ الْحَقِّ». در یک مورد دیگر حیاء به پیامبر(ص) نسبت داده شده است که پیامبر(ص) از شما حیاء می‌کند و وقتی به خانه پیامبر(ص) می‌روید منتظر نمانید و مرخص شوید. و در جای دیگر در سوره قصص حیاء را خدای متعال به دختر حضرت شعیب نسبت داده است.

مدرس حوزه علمیه احناف خواف پیرامون اهمیت حیاء گفت: معنای حیاء بسیار وسیع است و در روایتی از حضرت ابن عمر(رض) است که می فرماید: پیامبر از محلی گذر کردند و یک نفر را دیدند که برادر خود را موعظه و نصیحت می‌کند در رابطه با حیاء، ادب و احترام و پیامبر فرمودند: رها کنید، بگذارید که این برادر مسلمان را نصیحت کند چرا که حیاء جزء ایمان انسان است و حیاء یعنی ایمان، اعتقادات و احترام گذاشتن به همه مقدسات شریعت، این را حيا، می‌گویند.

سخنران نماز جمعه خواف چهار مصداق حیاء برای زنان و مردان برشمرد و گفت: اولین مصداق حیاء رابطه صحیح و مشروع است یعنی اگر کسی رابطه مشروع نداشته باشد شرعاً، عرفاً و اخلاقاً حیاء ندارد. پیامبر(ص) می‌فرمایند: خلوت نکند مرد بیگانه با زنی مگر اینکه سومین آنها شیطان باشد که در آنجا یکی از رسول الله(ص) سوال کرد که آیا اقوام و خویشان شوهر هم جزو نامحرمان می‌باشند؟ پیامبر(ص) پاسخ دادند: انسان بمیرد بهتر از آن است که همسر انسان با اقوام نامحرم شوهر خلوتی داشته باشد.

وی ادامه داد: روابط خود را نگاه کنیم که تا چه حد قابل قبول شریعت است و قرار نیست که در هر جا هر عرفی را که هر کسی که اعتقاد به هیچ چیز ندارد من و شمای مسلمانان آن را انجام دهیم. یکی از مصادیق حيا رابطه مشروع است اگر شما رابطه با خویشاوندان خود یا پدر و مادر خود ندارید و با دیگران رابطه دارید و معاشرت و زندگی شما نشست و برخاست با دیگران است و از والدین خود فراموش کرده‌اید، شما رابطه غیر مشروع دارید.

مولوی موحدی دومین مصداق حیاء را پوشیدن عورت دانست و گفت: پوشیدن عورت در نماز فرض است و وقتی در مقابل خدا می‌ایستیم باید عورت مسلمان پوشیده باشد، اگر قسمتی از عورت پوشیده نباشد نماز درست نیست. این را شما فکر کنید که خدای متعال چقدر به انسان اهمیت و ارزش قائل شده است که شما در خانه تاریکی تک و تنها، و هیچ کس در خانه شما نباشد و نماز را در تاریکی بخوانید اما عورت پوشیده نباشد نماز درست نیست.

مدرس حوزه علمیه احناف خواف افزود: هر کاری از خود روال و قانونی دارد، آدم و حوا را وقتی خدای متعال از بهشت بیرون می‌کند یک لغزشی از آدم صادر شد و خداوند چه مجازاتی کرد ایشان را؟! از آن میوه ممنوعه خوردند عورتشان ظاهر شد. سرشت انسان وقتی که عورتش ظاهر می‌شود طاقت و تحمل ندارد و خجالت می‌کشد و حیا تقاضا می‌کند که بپوشاند و خداوند می‌فرماید که آدم و حوا را مجازات کردیم.این شرم و حیا ذاتی است.

وی ادامه داد: یک جای خاص عورت نیست، در شهری که مذهبی است و آبا و اجداد ما مذهبی زندگی کردند و پدران ما و علمای بزرگی همچون مرحوم حضرت مولانا شهیدی که به معنای واقعی مفتی و عالم بودند و همچنین علمای بزرگ دیگری داشتیم و تکرار نخواهند شد به این معنا نیست که همه چیز را فراموش کنیم. پیامبر می‌فرمایند همه امت من به یک علتی در فردای قیامت معاف خواهند شد مگر کسانی که علنی و در مقابل مردم بی‌حیایی کنند و فسق و فجور را نشان دهند.

مولوی موحدی دوری از حرکات غیر متعارف تحریک آمیز را سومین مصداق حیاء عنوان کرد و گفت: خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: ای زنان پیامبر، شما مانند زنان دیگر نیستید اگر از خدا بترسید و مراقب باشید با نرمی سخن نگویید آنکس که در قلب او مرض و نفاق است طمع خواهد کرد، و سخن نیک بگویید. خدای متعال زنان پیامبر را خطاب قرار می‌دهد که در راس امت و امهات‌المومنین بودند و بقیه زنان مسلمین هم به طبع ایشان، خدای متعال ایشان را خطاب قرار می‌دهد.

مدرس حوزه علمیه احناف خواف ادامه داد: دوری کردن از حرکات غیر متعارف حرکتی که اصلاً عرف نیست حرکات، نمایش و رفت و آمد شما و معاملات اصلاً عرف نیست منظور عرف شریعت نیست، عرف خودمان است عرفی که همه ما او را قبول داریم، عرفی که مدتی است با آن زندگی می‌کنیم حال اینکه یک نفری با هر اسم و نشانه‌ای از جای دیگر می‌آید و یک عرف غیرمتعارفی را می‌سازد، اینطور نفری در جامعه‌ای که یک دست مسلمان هستند پیدا شود نباید دوام داشته باشد و در شهر بماند و افرادی که مسئول هستند به عنوان عالم، پیش‌نماز یا به هر نامی باید همچنین افرادی که خدایی نکرده انگشت‌نما بشوند را اخراج کنند.

سخنران نماز جمعه خواف چهارمین مصداق حیاء را متعهد بودن به مسئولیت خواند و افزود: حضرت انس(رض) از رسول خدا(ص) روایت می‌کند: پیامبر هیچگاه برای ما خطبه‌ای نخواندند مگر در خطبه‌ی خود می‌فرمودند دین ندارد کسی که متعهد نیست و کسی که در امانت خیانت کند و این فرد ایمان کامل نخواهد داشت.

مولوی موحدی در پایان پیرامون مشکلات نسل جوان گفت: از جوانانی که می‌خواهند ازدواج کنند یا اینکه ازدواج کرده‌اند و در ایام عقد هستند فراموش نکنیم زیرا بعضاً به علما و بزرگان مراجعه می‌کنند که به بن بست خوردند. شما چه برنامه‌ای برای آینده جوانان خود دارید؟ جوانانی که تقریباً بی‌هدف هستند و بعضاً تحصیل کرده اما بیکار یا جوانانی که پدر و مادرشان منتظرند تا شب به خانه برگردد اما او پس از نیمه شب به خانه برمی‌گردد و خانواده از صدای درب خانه متوجه ورود او به خانه می‌شوند.

مدرس حوزه علمیه احناف خواف ادامه داد: قرار نیست که والدین امروز فرزند خود را با ۵۰ سال گذشته زندگی کنند، انتظار نداشته باشید که فرزند شما امروز همچون سی سال گذشته با قناعت و ادب آن زمان رفتار کند شما باید فرزند خود را همراهی کنید. اگر شرم، حیاء و ادبی امروز هست از جانب بزرگان است و بزرگان باید این را به کوچکتر ها منتقل کنند باید به خود بنگریم که به فرزند خود چه آموخته‌ایم و به زمانه ایراد نگیریم.

وی افزود: حدیث قدسی است که امام بخاری روایت می‌کند: خداوند متعال می‌فرماید که انسان مرا اذیت میکند، چرا که زمانه را دشنام می‌دهد و من خدا زمان هستم و همه امور به دست من است. پس ما زمانه را دشنام ندهیم زیراکه عیب درمیان خودمان است و هیچ عیبی در زمانه نیست.