وقتی پیامبر ﷺ وارد مدینه منوره شدند، بنی نجار زید بن ثابت را نزد ایشان بردند. وی در آن روز، بیشتر از ۱۶ سال نداشت. گفتند: ای رسول خدا این جوان زید بن ثابت است و قرآن را به گونه‌ای حفظ است که موجب خوشنودی شماست. پیامبر از او می‌خواهد بخشی از قرآن را تلاوت کند. زید سوره(ق) را تلاوت می‌کند. رسول خداﷺ شگفت زده می‌شود و هوش بالا و خرد روشنی در وجودش می‌بیند؛ از این رو به او می‌گوید: ای زید! به خاطر من زبان یهود را فرا بگیر. زیرا در نامه‌هایی که قرار است از طرف من برای یهود و به زبان آنها نوشته شود به کاتب یهودی اطمینان ندارم. طی ۱۵ شب زید زبان عبری را فرا گرفت. از جانب پیامبرﷺ به زبان عبری برای آنها نامه می‌نوشت و نامه‌های آنها را برای ایشان می‌خواند.
زیر این آسمان نیلگون فقط ما زندگی نمی‌کنیم. ملت‌ها، فرهنگ‌ها و تمدن‌های گوناگون با زبان‌های گوناگون زندگی می‌کنند و همگی با هم پیوند و ارتباط داریم و شناخت این فرهنگ‌ها و دانستن زبان آنها ضرورتی حیاتی است و تنها یک سرگرمی نیست؛ زیرا شناخت دقیق این زبان‌ها برای برقراری ارتباط و آسان شدن کارها یک چیز است و یادگیری آن برای فخر کردن چیزی دیگر.
امروزه زبان انگلیسی زبان علمی دنیاست و اغلب دانشجویان ما به ویژه علوم تخصصی را که یادگیری آنها واجب است با این زبان فرا می‌گیرند و یادگیری انگلیسی برای دانشجویان واجب است؛ زیرا آنچه برای انجام واجب ضروری باشد خودش واجب است. اما اینکه دو نفر عرب زبان با یکدیگر صحبت کنند و از باب فخر فروشی در میان هر دو کلمه عربی یک کلمه انگلیسی یا فرانسوی به کار ببرند، بیش از اینکه کارشان نمایانگر علم و دانش باشد، نشان از عقب ماندگی فرهنگی و تمدنی دارد. این در موردی است که طرفین هر دو به زبان انگلیسی مسلط باشند اما انجام چنین برخوردی با عوام، نمایانگر غرور و تکبر است.
هوش‌ها گوناگون است، این حقیقتی غیر قابل انکار است. برخی از دانش‌آموزان هوش بالایی در فراگیری زبان دارند اما در ریاضیات ضعیف هستند. برخی در حل مسائل فیزیک یا معادلات شیمیایی ید طولایی دارند اما برای حفظ یک پاراگراف ۱۰ خطی باید کلی زحمت بکشند و وقت صرف کنند. برای برخی هم حفظ کردن ۱۰ صفحه کتاب، آسان‌تر است از حساب کردن مساحت مستطیل.
این خانواده و مدرسه هستند که باید استعداد دانش آموز را کشف نموده و او را در مسیر آن استعداد راهنمایی کنند این همان کاری بود که پیامبرﷺ کرد؛ وقتی هوش و ذکاوت زید بن ثابت را در فراگیری زبان مشاهده نمود از او خواست که زبان عبری را فرا گیرد و او در مدت زمانی اندک فرا گرفت. ابن کثیر در البدایه و النهایه گفته است: زید بن ثابت از باهوش‌ترین مردم بود؛ وی زبان یهود را در طی ۱۵ روز فرا گرفت و زبان فارسی را در طی ۱۸ روز از قاصد کسرا یاد گرفت و زبان‌های حبشی و رومی و قبطی را از خادمان پیامبر اکرمﷺ فرا گرفت.
به خوبی می‌دانم که چقدر خانواده ها دوست دارند که فرزندانشان دکتر و مهندس شوند اما باید بدانند که اجبار فرزندان به تخصص‌هایی که استعداد و توانش را در خود نمی‌بینند در واقع ظلم به ایشان است. چه می‌دانید شاید اگر در همان تخصصی درس بخواند که علاقه و استعدادش را دارد از هزار دکتر و مهندس نیز پیشی بگیرد تصور کنید: اگر متنبی را مجبور می‌کردند به جای شعر پزشکی را فرا گیرد و شعر را ترک گوید برای عالم پزشکی وجود یک پزشک بیشتر چندان تفاوتی ایجاد نمی‌کرد؛ اما فاجعه بزرگی برای عالم شعر و نویسندگی بود.
دیدگاهتان را بنویسید