ایشان در مقدمه بیان داشت: “عبد” به معنای بنده است. و عباد، یعنی بندگان. وقتی “عبد” مضاف به “رحمن” میشود یعنی بندگان خاص خدا؛ بندگان خاصی که صفات خاصی را در خود بهوجود آوردهاند و تایید بندگی الله ذوالجلال را حاصل کردهاند. خدای متعال در سوره فرقان میفرماید: “و عباد الرحمن الذین یمشون علی الارض هونا” ترجمهی مفهومی، آن است که ما از بندگان خاص خود توقع داریم که با آرامش و وقار و متانت رفتار کنند. واگر بخواهیم نگاه تحتاللفظی داشته باشیم، خدای متعال میفرماید: عباد الرحمن کسانی هستند که در زمین با آرامش و وقار راه میروند. خیلی جالب است خداوند دو گروه را عباد الرحمن نامیده است: یکی ملائکه و یکی آن گروهی که این صفات دوازدهگانهای را که قرآن میگوید، در وجود خود دارند. تناسب بین این دو موضوع اینگونه است که خداوند در بین انسانها هم موجودات ملکوتی دارد که چنین صفاتی را برگزیدهاند. راه رفتن، منش و روش آنها در بین مردم بسیار باوقار، سنگین و بسیار نیک است.
وی ادامه داد: مطلب دیگری که خداوند در ادامه میفرماید این است که وقتی افراد نادان، سبکسَر و سبکمغز آنها را خطاب میکنند، عبادالرحمن، پاسخی مسالمتآمیز به آنها میدهند.
مولوی دکتر عصار افزود: در جامعه، هرگونه انسانی با دیدگاههای متفاوت و روشهای عملی مختلف وجود دارد که امکان جلوگیری از بروز رفتارهای سایر انسانها وجود ندارد. انسان رفتار خود را بهروز خواهد داد و خیلی وقتها مخاطبین نمیدانند که متکلم چطور صحبت خواهد کرد و چه چیزهایی را بر زبان خواهد آورد. آنچه که اهمیت دارد عکسالعمل مخاطب در برابر متکلم است. ممکن است فردی به شما پرخاش کند و حتی ممکن است حمله کند یا در نهایت با جهالت علم شما را به سخره بگیرد. تلاشی را که شما سالها کردهاید، به مسخره بگیرد. آنچه اهمیت دارد عکسالعملی است که شما در قبال رفتار او انجام خواهید داد.
ایشان تاکید کرد: شما تلاش کنید در مقابل عملکرد افراد جاهل و نادان، متانت و وقار خویش را حفظ کنید. رسول خدا(ص) فرمودند: مسلمان کسی است که دیگران و سایر مسلمانها نسبت به گفتار و کردار او در آرامش و امنیت باشند.
مدرس حوزه علمیه احناف خواف خاطر نشان کرد: یکی دیگر از صفاتی که خداوند متعال در آیات سوره فرقان نسبت به عبادالرحمان (بندگان خاص خود) بیان کرده و زیبنده است، مومنینی که یک ماه روزه گرفتند و عبادت کردند و ادامه حیات خود را بر این صفات بگذرانند. خدای متعال میفرماید: “والذین یبیتون لربهم سجدا و قیاما” این مومنین شبها را با سجده و قیام در مقابل رب ذوالجلال میگذرانند. تهجد میخوانند و شب زندهدار هستند. یک ماه فرصت بسیار غنیمتی بود، چون برای سحری بیدار میشدیم و در بهترین وقت عبادت، لحظاتی را با پروردگار خلوت میکردیم. تلاش داشته باشیم که خود را پایبند به اوقات نماز کنیم. پنج وقت نماز را با تکبیر تحریمه دریابیم. قسمتی از شب را به بارگاه الله ذوالجلال بایستیم و کمال ذلت و خواری خود را به این ذات بزرگوار نشان دهیم.
در حدیثی بسیار زیبا، پیامبر(ص) میفرمایند: در بین همدیگر سلام را پخش کنید. شما در سلام همیشه سبقت بگیرید و دیگران را سلام کنید. از آنچه که خدا برای شما به عنوان نعمت مادی عطا کرده است، دیگران را هم بهرهمند کنید. لحظاتی را که مردم در غفلت و خوابند، شما بر سجاده عبادت بنشینید و عبادت خدا را کنید و بدین واسطه وارد بهشت پروردگار شوید.
پیامبر(ص) میفرمایند: تضمین سعادت اخروی با تکمیل روابط اجتماعی و عبادت رب ذوالجلال، در موقعیتی است که همه انسانها در غفلتاند اما شما بلند شدید و اشک میریزید و تلاوت میکنید.
ایشان افزود: مومن اهل دعا، تضرع و زاری است. خصوصیت عبادالرحمن دعا و زاری است. جالب است ابتدای صفات را خداوند در سوره فرقان با دعا متصل میکند و انتها را هم به دعا ختم میکند. افراد به مسافرت میروند و دغدغه دارند که به محلی برای مسافرت بروند که امکانات کافی داشته باشد. اول هماهنگ میکنند، مواظب هستند چند روزی را که میخواهند در آن شهر اقامت کنند، زمینه آسایش و آرامش خود را فراهم کنند. مومن هم فکر نجات از دغدغههای اخروی دارد و در این دنیا با تضرع و زاری گریه میکند که خدایا، ما را از عذاب جهنم نجات بده. اگرچه از اسباب کار میگیرد و در دنیا اسباب را انجام میدهد اما دلخوش به رحمتهای پروردگار است و به اسباب یقین ندارد و به خدای خود یقین دارد.
گاهی مواقع، انسانها به واسطه جهالت خودشان شاید فکر کنند که خوردن آب برای آنها ساده است، هرچند که بدون توفیق پروردگار قدرت توان خوردن آب را هم نداریم، اما دغدغه بزرگ انسانهای مومن همیشه متصل به ذات اقدس الهی است. همیشه تضرع و زاری به درگاه پروردگار است و خداوند را به عنوان ذاتی که انسانها را آفریده است و راه را دانسته و آن را نشان میدهد، قبول دارد.
سخنران این هفته نماز جمعه اهل سنت خواف خاطرنشان کرد: خود را فدای اهل دنیا نکنیم و این، یکی دیگر از صفاتی است که پروردگار با این مضمون میآورد که “والذین لایدعون مع الله الهاً آخر” آنها که با خدا، دیگری را نمیخوانند، تاثر آنها از پروردگار است. قبل از این صفت، خداوند متعال، وظیفه ما را در قبال داشتههای مادی مطرح میکند و میفرماید: “والذین اذا انفقوا لم یسرفوا و لم یقتروا و کان بین ذلک قواما” در خیلی از آیات قرآن، خداوند بحث صدقات واجب را مطرح میکند و میفرماید: انفاق کنید از آنچه که ما به شما عنایت کردیم. شما همان طفل برهنه هستید و همه دیدند که دست خالی به دنیا آمدید و همه خواهند دید که با یک کفن و دست خالی از دنیا خواهید رفت. پس اگر ما لطف کردیم، مال دنیا به شما دادیم، در خرج این مال زیادهروی و کمکاری نکنید. اطاعت از منِ الله داشته باشید. خیلی مهم است که انسانها در قبال آنچه که در اختیار دارند درست رفتار کنند. بعضی وقتها گفته میشود که ای برادران مسلمان! فلان مجلس را برگزار نکنید که خلاف حکم خداست، میگویند: دارندگی و برازندگی. داریم و اینگونه هم خرج میکنیم. اما پاسخش را به کی خواهیم داد؟ بعضی آیات قرآن میفرماید: اینها گناهان را میخرند، یعنی آنقدر حماقت در وجود بعضی از انسانها هست که با پولی که زحمت کشیدهاند و تلاش کردهاند و وظیفه آنهاست که آن را از راه حلال کسب کنند و برای این حلال بودن و حرام بودن هم بازخواست خواهند شد، گناه را میخرند. یعنی وقتی که میخواهند خرج کنند، گناهان را میخرند و در نامه عمل خود ثبت میکنند. باید دقت کرد پولی که حاصل شده از کجا به دست آمده است؟ چطور میخواهد خرج شود؟ آیا توان پاسخ گفتن نسبت به خرج مالی را که داریم، در فردای قیامت خواهیم داشت؟ نیت این را داشته باشیم که به بهترین نحو صدقه کنیم و نتیجه به دست الله است و خدای متعال آن را تصحیح خواهد کرد.
ایشان ادامه داد: گاهی اوقات افرادی که چند کلاسی درس خواندهاند، میگویند: چه رابطهای است بین این حرفهایی که شما میزنید با سعادت؟ راه سعادت امروز در علم روز نشان داده شده است، راه موفقیت در علم روز است. اما اینگونه نیست. راه سعادت را کسی نشان داده که خودش آن را خلق کرده است و خودش رهروان این راه را آفریده و هدایت میکند. همین سجادهنشینی، ذکر و عبادت و تلاوت و اعمال است که باعث نجات انسانها خواهد شد. همین تمسک به سنت است که باعث نجات خواهد شد. گاها شخص با سیمای اهل جاهلیت در جامعه حضور پیدا میکند، علاقهای به اتباع سنت ندارد، اگر به او بگوییم که سیمای رسول الله(ص) اینطور بود، انسان را تمسخر میکند. میگوید امروزه دوره پیشرفت است و روی اینها کلیک نکنید، میگوییم: روش عملی زندگی رسول خدا(ص) اینگونه است ولی او میگوید: امروز پیشرفت در روش زندگی فلان افراد مدرن است. فردای قیامت که اسامی را بخوانند و این فرد فریاد زند من امتی رسول خدا(ص)هستم، چه کسی تضمین خواهد کرد که این فردی که دنیا را بر هوای نفسانی خود گذرانده، دنیا را با مخالفت سنت سپری کرده است، فردای قیامت پیامبر(ص) به او نگویند: شما از این صفحه بیرون شوید، چرا که به من اعلام کردند، شما پس از من بدعتهای بسیار زیادی را در جامعه پخش کردید.
دکتر عصار در پایان عنوان کرد: ما در زندگی هیچ حق بیشتری از انسانهای دیگر نداریم. دنبال اینکه انسانهای دیگر را از زندگی محروم کنیم نباشیم. کشتن انسانها حرام است مگر اینکه صف جهاد باشد و در صف جهاد مشرکی را بکشد. یا حکم قاضی باشد که قصاصی انجام شود. دنبال خواستههای نفسانی خود نباشیم، که هر طور خواستیم آنها را برطرف کنیم. خواستههای نفسانی و حتی جنسی خود را از طریق حلال و ازدواج درست برطرف کنیم. در جلساتی که باعث فریب و بدبختی است حضور پیدا نکنیم. شاهد، بر فریب و دروغ نباشیم. از مقابل جلسات پوچ و بیمعنی، کریمانه بگذریم و تلاش کنیم که مسیر در جلسات پوچ و بیمعنی نباشد. اما اگر گذر ما اتفاقاً به آنجا افتاد کریمانه از آنجا بگذریم، یعنی اگر توانش را داریم، امر به معروف و نهی از منکر کنیم و اگر این توان را نداریم، مواظب باشیم که به آن آغشته نشویم. در بندگی الله، کورکورانه رفتار نکنیم “و الذین اذا ذکروا بآیات ربهم لم یخروا علیها صُماً و عمیانا” مومنان، کورکورانه و از روی نادانی و جهالت خدای خود را پرستش نمیکنند، به دنبال این هستند که حقیقت را بشناسنند و از این حقیقت تبعیت کنند.
دیدگاهتان را بنویسید