واقعه غدیر خم به هیچ عنوان برای جانشینی حضرت رسول اکرم(ص) نبوده است.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی احناف خواف، مولوی جواد عصار – مدرس محترم حوزه علمیه احناف خواف – در مراسم نماز جمعه (۹شهریور ماه ۹۷) اهل سنت خواف، با تلاوت آیه “اليوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دينا” در زمینه “واقعه غدیر خم” به ایراد سخن پرداخت.
ایشان در مقدمه سخنان خویش اظهار داشت: ایام ویژه‌ای از بُعد سیاسی و معنوی گذراندیم. از بُعد سیاسی هفته دولت را داشتیم و تلاش‌های دولتمردان را از رسانه‌های مختلف شنیدیم، همچنین از بُعد معنوی هم الحمدلله اعمال حج حاجيان انجام گرفته که یادآور بازگشت نبی کریم(ص) از حج و حوادثی که در آن زمان اتفاق افتاده است می‌باشیم.
ایشان اظهار داشت: دین اسلام کامل‌ترین، دقیق‌ترین و بروزترین برنامه‌های اساسی را برای مردم آورده است. بحثی در قرآن درمورد ابلاغ رسالت و بیان آنچه خداوند متعال بر پیامبر(ص) نازل کرده است وجود دارد. الله تعالی در بین انسان‌ها منتخبی دارد که فرزندی یتیم است اما ویژگی‌های خاص او باعث شده است تا او را برگزیند. از ویژگی‌های خاص ایشان حق‌گویی حضرت رسول اکرم(ص) است. الله تعالی می‌فرماید: “یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک و ان لم تفعل فما بلغت رسالته” ای پیامبر(ص) مبانی دینی که به تو انتقال می‌دهیم را به عموم مردم برسان که شما برای ابلاغ این مبانی انتخاب شده ايد. پیامبر اکرم(ص) ترسی از کسی در بیان مفاهیم دینی ندارد، اما از حیث اینکه انسان است شاید در دل دلتنگی‌هایی نیز داشته باشد، لذا این آیه نازل شد.
وی افزود: سبب نزول این آیه در این مورد است که رسول خدا(ص) دغدغه داشت مبادا مردم به راحتی پیام الله را قبول نکنند. لذا این آیه ربطی به حجةالوداع ندارد و در آنجا نازل نشده است.
مولوی عصار در ادامه به تفسیر آیه “اليوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دينا” پرداخته و اظهار داشت: پیامبر اکرم(ص) در عمر پربرکت خویش فقط یک حج انجام داده بودند و ایشان تا آن زمان تمامی مضامین لازم را هم به صورت تئوری و هم عملی به یاران خویش آموزش داده بودند. پیامبر اکرم(ص) می‌فرمایند: خیمه اسلام بر پنج ستون استوار است؛ توحید، نماز، روزه، زکات و حج؛ که حج را صحابه به صورت تئوری ياد گرفته بودند اما عملی، از رسول خدا(ص) ندیده بودند. چون پیامبر تا آن موقع هنوز حج انجام نداده بود. درسال هشتم هجری مکه فتح شد. پیامبر(ص) سال‌ها آرزو داشتند که ایشان مبانی توحید را با قدرت در مکه بیان کنند. پیامبر(ص) در آخرین سال حیات خویش در بیست و پنجم ذی‌القعده به همراه جمع زیادی از صحابه آماده حج شدند. قبلا نبی کریم(ص) افرادی را به یمن فرستاده بودند. غنایمی را جمع‌آوری کرده بودند و پیامبر اکرم، سیدنا علی(رض) را انتخاب کردند تا زکات اموال و خمس غنايم مردم یمن را از آنجا بیاورد. حضرت علی(رض) اموال خمس را جدا کردند و می‌خواستند آنها را نزد پیامبر(ص) بیاورند که گفتگوهایی بین اصحاب صورت گرفت و باعث اجتهاداتی شد که با نظر حضرت علی(رض) متفاوت بود. جمعی از اصحاب در طول راه از حضرت علی(رض) خواستند که از مرکب‌ها استفاده کنند اما ایشان اجازه ندادند. سپس نامه‌ای به حضرت علی(رض) رسید که پیامبر قصد انجام حج دارند؛ این نامه که به ایشان رسید با اصحاب مشوره کردند و می‌خواستند در مراسم حج حضور داشته باشند. حضرت بریده اسلمی را به عنوان جانشین خویش بر این گروه تعیین کردند. دیدگاه و اجتهاد حضرت بریده با حضرت علی(رض) متفاوت بود و ایشان به اصحاب اجازه دادند که از این مرکب‌ها تا رسیدن به مقصد استفاده کنند. حضرت علی به مکه تشریف آوردند و با رسول خدا(ص) حج انجام دادند سپس کاروان به مکه رسید و حضرت علی متوجه شدند که اموال، بین افراد تقسیم شده است غیرت حضرت علی به جوش آمد و فرمان دادند که اموال را برگردانند. حضرت عمرو بن شاس اسلمی(رض) می‌گوید: نسبت به حضرت علی دل‌مکدّر شده بودم و از ایشان نزد صحابه شکایت‌هایی می‌کردم تا روزی‌که حضرت رسول(ص) مرا در مسجد متوجه خودشان کردند و فرمودند: ای عمرو! به خدا که مرا آزرده کردی. پیامبر(ص) فرمودند: هرکس علی را بیازارد مرا آزرده است. ابوسعید خدری(رض) می‌گوید: دل‌مکدّری با حضرت علی داشتم تا اینکه پیامبر(ص) فرمودند: خودت را از بعضی سخنان که در مورد برادرت علی می‌گویی باز دار. به خدا قسم که او به طریقی شایسته رفتار کرده است. خلاصه کلام اینکه وقتی پیامبر(ص) بعد از انجام حج و در طول زمانی که در مکه تشریف داشتند و در مسیر بازگشت، به ایشان خبر داده می‌شود که صحبت‌هایی در بین گروه‌های متفاوت در حال پخش‌شدن است.
در هجدهم ذی‌الحجه پیامبر اکرم(ص) به همراه جمع همراه خود در کنار برکه‌ای به نام غدیر خم برای استراحت توقف کرده بودد و صلاح دانستند که در آنجا از حضرت علی حمایت کنند. بعد از ادای نماز، ایشان ایستادند و برای اصحاب صحبت‌هایی کردند و صحابه را دعوت نمودند که مبادا کمترین کدورتی بین اصحاب باقی بماند و اولین کسی که به ایشان تبریک گفت خلیفه راشد، داماد سیدنا علی، حضرت عمر فاروق(رض) بود.
مدرس محترم حوزه علمیه احناف خواف خاطرنشان کرد: جملاتی که پیامبر(ص) فرمودند شامل کلماتی چون ولی، مولی، و موالات و معادات بود که در احادیث ذکر شده است. این کلمات در لغت به معنای دوستی، محبت و برادری است. این کلمات در قرآن در سوره تحریم آیه ۴ نیز آمده است: “ان الله هو مولاه و جبریل و صالح المومنين” الله تعالی و جبرئیل و مومنان صالح، دوست پیامبرند.
درجای دیگر الله تعالی می‌فرماید: “انما ولیکم الله و رسوله و الذين آمنوا” ولی شما خدا و رسول و اهل ایمان‌اند.
ایشان تاکید کرد: اعتقاد ما اهل سنت بر این است که این واقعه به هیچ عنوان برای جانشینی حضرت رسول اکرم(ص) نبوده است. ما اهل سنت کمال احترام را به تمام دیدگاه‌ها داریم و اهل توهین نیز نیستیم، اما این را هم نمی‌پذیریم که به اعتقاد، دیدگاه و نظریات ما هم اهانت شود. ما اهل سنت معتقدیم که شرایط سیاسی جامعه به مردم واگذار شده است و خدا و رسول به صورت جدی در این جریان کسی را تعیین نکرده‌اند. انتخاب امام مسلمین بر خدا واجب نیست و از طرفی امام مسلمین باید صلاحیت داشته باشد و در دسترس عموم مردم باشد. همچنین اقتدار و اختیار امام مسلمین برای مسلمانان نیز ضروری است.