فضایل رمضان در گرو قیام رمضان است

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی احناف خواف، مولوی گل محمد مومن، در مراسم نماز جمعه ۱۰ اسفندماه ۱۴۰۳ اهل سنت شهر خواف، با تلاوت آیه(يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ) پیرامون ماه مبارک رمضان به ایراد سخن پرداخت.

مدرس حوزه علمیه احناف خواف در آغاز سخن بیان داشت: به ماه مبارک رمضان، ماه نزول قرآن و رحمت‌های الهی نزدیک می‌شویم و این ماه مبارک را خدمت همه تبریک عرض می‌کنم. برای همه‌ی ما بشارت است که عمر خود را با دریافت این ماه مزین کنیم و از خداوند تقاضا داریم که  تقوا را نصیب ما گرداند. امیدواریم خداوند در طول رمضان فضایل خاص رمضان را شامل همه بگرداند.

سخنران نماز جمعه خواف ادامه داد: آیه‌ای که تلاوت شد، آیه‌ی ۱۸۳ سوره‌ی بقره می‌باشد. خداوند می‌فرماید: ای کسانی که ایمان آورده‌اید، روزه بر شما فرض شد. ما در زندگی روزانه‌ و گفتگوی خود، جایگاه فرض را درک می‌کنیم. در مورد روزه الله متعال می‌فرماید که بر شما فرض است و حتما باید انجام دهید.

ایشان افزود: خداوند در ادامه آیه می‌فرماید: همان‌طور که بر امت‌های قبل از شما فرض شد. یعنی روزه هم بر امت‌های گذشته فرض بوده و هم بر شما اما کیفیت متفاوت است. روزه‌های امت‌های گذشته در اوقات خاصی بوده اما خداوند در حق این امت برای روزه‌ی آنان، بهترین ماه یعنی ماه مبارک رمضان را برگزید و قرآن را در آن نازل کرد.

مولوی مومن گفت: مفسرین از قسمت (کما کتب علی الذین من قبلکم) این آیه، سه نکته برداشت کرده‌اند. اولین نکته، بیان عظمت روزه است. احکامی که بر پیامبران و امت‌های مختلف نازل می‌شد، متناسب با حال خودشان بود اما برخی چیزها را بر تمام امت‌ها فرض گردانده است. همان‌طور که توحید اساس و راه اصلی نجات انسان است، یکسری عبادات هم اصل و اساس هستند و خداوند بر تمام امت‌ها فرض گردانده که از جمله‌ی آنان روزه است. پس همان‌طور که توحید بر همه فرض شده است، روزه هم بر همه فرض گردیده است و این مهم بودن روزه را می‌رساند.

مدرس حوزه علمیه احناف خواف تصریح کرد: دلیل مهم بودن روزه، اول به خاطر اجر و ثواب زیاد آن و دوم به خاطر تاثیری که بر اصلاح نفس و قلب دارد می‌باشد. همه‌ی بندگان باید قلب و نفس آن‌ها تزکیه شود و داروی تزکیه، روزه است. نکته‌ی دوم این است که منظور از این آیه آن است که امت محمدی که برترین امت‌ها هستند، مواظب باشند که امت‌های گذشته با این روزه به درجات بالا رسیده‌اند، پس شما ای امت محمد(ص) که افضل امت‌ها هستید، باید از روزه بیش‌تر بهره بگیرید.

سخنران نماز جمعه خواف گفت: نکته‌ی سوم این آیه، تسهیل امر و آسانی کار است. فکر نکنیم که خدا فقط به ما دستور داده است بلکه هرکس که بنده‌ی الله بوده است، این زحمت را کشیده‌اند و شما بر خود سنگین نگیرید. اما در آخر آیه آمده است (لعلکم تتقون) که خداوند نتیجه‌ی روزه را بیان می‌کند. خداوند برای یک نتیجه و ثمره بزرگ روزه را فرض کرد که آن تقوای الله تعالی است.

نتیجه و حاصل روزه تقواست

ایشان خاطر نشان کرد: بزرگ‌ترین درجه‌ی ایمان و انسانیت، تقوای خداوند است. اگر کسی می‌خواهد در نزد خدا‌ گرامی شود، باید اهل تقوا گردد. اگر کسی می‌خواهد از هدایت قرآن بهره‌مند گردد، باید تقوا را اختیار کند. اگر انسان بهشت را می‌خواهد، باید اهل تقوا باشد. اگر قدرت تشخیص حق و باطل را می‌خواهید، باید متقی باشید.

مولوی مومن ادامه داد: چند نکته‌ی مهم است که باید ما مسلمانان رعایت کنیم را به آن اشاره می‌کنم. اولین نکته‌ای که در تمام زندگی، در هر عبادت و در روزه مدنظر داشته باشیم، اخلاص و علم است. خداوند می‌فرماید: خدا شما را به دنیا آورد و باز می‌میراند و مقصد از این کار امتحان شماست که کدام یک عمل نیکو‌تر انجام می‌دهید. عمل نیکوتر چیست؟ مفسرین می‌فرمایند: عملی که خالص‌تر و درست‌تر انجام گیرد.

مدرس حوزه علمیه احناف خواف گفت: در مورد اخلاص، باید بسیار زیاد کار کرد که شیطان دشمنی واضح و آشکار است. شیطان در پی این است که کار نیک انسان در آن ریا داخل شود. اگر عمل کوچکی هم برای رضای الله باشد، اجر آن را الله می‌داند که چقدر است.

سخنران نماز جمعه خواف افزود: واقعه‌ای را همه شنیده‌ایم که خداوند  یک زناکار را به دلیل آب‌دادن به سگی آمرزید. یک نکته که در این واقعه نهفته است غیر از احسان، آن است که علما می‌فرمایند: آن زناکار که آب به سگ داد، فقط به خاطر خدا انجام داد و سگ از او تشکری نمی‌کند و پیش مردم معروف و مشهور نمی‌شود و بهره‌ی دنیایی ندارد و این عمل خالص برای الله بوده است. خداوند به شخص مخلص، پاداش‌های بزرگ می‌دهد. پس اولین نکته‌ای که در رمضان باید مدنظر داشته باشیم، این است که شرایط قبولی عمل خود را فراهم کنیم.

ایشان گفت: اگر غذایی به دیگران می‌دهیم و دیگران ندانند که ما دادیم، اجر بسیار زیادی دارد. اگر فرزندانی بر سر سفره‌ای باشند که ماه‌ها رنگ غذای خوب ندیده‌اند، غذای خوبی ببینند که بر سر سفره‌ی آنان حاضر است و ندانند چه کسی داده‌ است، اجر آن بسیار زیاد است. شرط دوم قبولی عمل، علم است‌. اگر اخلاص بود و هزار عمل خوب انجام شد اما مطابق شریعت نباشد، ارزش ندارد.

مولوی مومن ادامه داد: عملی به درگاه خدا ارزش دارد که بر اساس (لا اله الا الله محمد رسول الله) باشد. (لا اله الا الله) یعنی فقط برای رضای خدا باشد و (محمد رسول الله) یعنی طبق شریعت و دین باشد. به همین دلیل است که می‌گویند روش نماز، روزه، زکات، انفاق و… را درست یاد بگیریم. از خداوند قبولیت اعمال را بخواهیم.

مدرس حوزه علمیه احناف خواف تصریح کرد: دومین نکته‌ای که باید در رمضان رعایت کنیم، قیام رمضان است. پیامبر(ص) می‌فرمایند: کسی که در رمضان قیام نماید، تمام گناهان گذشته‌اش آمرزیده می‌شود. قیام روز در رمضان، روزه برای مردان و زنان و نماز جماعت در مسجد برای مردان است و قیام شب، نماز عشا و نماز بامداد در مسجد است. در مورد نماز صبح کوتاهی زیادی می‌شود و افراد دلایل می‌آوردند اما کوتاهی در نماز صبح در رمضان، دلیلی جز غفلت ندارد.

سخنران نماز جمعه خواف بیان داشت: فضایل رمضان در گرو قیام رمضان است. بزرگ‌ترین قیام رمضان، اول نماز و بعد روزه است و نماز از روزه مهم‌تر است. نکته‌ی بعدی، التزام مساجد است. تا جایی که امکان دارد، بیش‌تر وقت خود را در مسجد باشیم. در طول رمضان اگر یک ساعت هم مهمان خدا شویم، خداوند مهمان را دست خالی برنمی‌گرداند. از دیگر نکات انفاق و پرهیز از گناهان است.

براساس فقه حنفی ماه باید با چشم غیر مسلح دیده شود

ایشان گفت: خیلی از ما شاهد هستیم که در رمضان، گروه‌های زیادی دچار امتحانات مختلف جانی می‌شوند اما این‌ها دو دسته هستند؛ یک دسته با درجات عالی در رمضان یا بعد رمضان از دنیا می‌روند اما یک گروه با حسرت شدید، دنیا را ترک می‌کنند. مولوی مومن ادامه داد: نکته‌ی آخر، راجع به مسئله‌ی هلال رمضان است. همه ساله با دلایل مفصل توضیح داده می‌شود. همین را خدمت شما عرض می‌کنم که مسائل اجتماعی اسلام، باید به صورت کلی و جمعی، طبق بررسی عالم شرع، حکم و فیصله شود. در صدر اسلام اصلا نداشتیم که در شهرهای مختلف، یک عده روزه داشته باشند و یک عده نداشته باشند، نه در اول و نه در آخر رمضان. این را داشتیم که شام عید کرده بود اما مدینه نکرده بود به دلیل رؤیت و عدم رؤیت ماه اما این‌طور نیست که در یک شهر، هرج و مرج باشد چون اسلام فرموده است که تشخیص شروع رمضان و تشخیص پایان آن برعهده عالم شرع است. تا جایی که طبق فقه ما، اگر در اول رمضان مثلا مانند امشب، کسی در شروع رمضان با چشم خود خوب دید و برایش ثابت شد و نزد عالم شرع که برای خود ملاک‌هایی دارد آمد و گفت: من در فلان جا دقیق و به فلان شکل ماه را دیدم اما به لحاظ شرعی برای عالم ثابت نشد و گفت: فردا رمضان نیست، خود آن شخص باید فردا روزه بگیرد و هیچکس موظف نیست فردا به گفته‌ی آن شخص روزه بگیرد چون عالم شرع فتوا نداده است و خدا از گردن همه برداشته است. یک عده در میانه‌ی رمضان روزه نمی‌گیرند و یک عده آن‌قدر تشویش و اضطراب دارند که کجا دیروز بوده و کجا فردا است و ….. . حکم شرعی این‌گونه بود.

مدرس حوزه علمیه احناف خواف خاطر نشان کرد: در عید، یک نفر با چشم خود ماه را قشنگ می‌بیند و نرد عالم شرع می‌رود و عالم طبق معیارهای خود می‌گوید: شهادت شما درست نیست، خود آن شخص هم باید فردا روزه بگیرد. باید حکم مسائل عبادی اجتماعی جمعی باشد. ما فقه داریم و کسی نمی‌تواند آن را نادیده بگیرد چون دنیا او را ملامت می‌کند. ما در ایران هم ستاد استهلال داریم‌، هم ستاد استهلال کشور و هم ستاد استهلال اهل سنت و همه ساله ستاد استهلال اهل سنت در مناطق مختلف افرادی دارند که بررسی می‌کنند و کل ملت آزادند که بررسی کنند و اگر ماهی دیدند، شهادت دهند و به اثبات رسانند اما اگر ندیدند، نمی‌شود گفت که چون فلان کشور دیده، ما هم باید روزه یا عید بگیریم چون این مطلب در فقه ما نیست. چند سال پیش، در مکه مکرمه جلسه‌ای تحت عنوان استهلال ماه برگزار شد و از کشورهای مختلف، علمای مذاهب مختلف در آن‌جا بودند و علمای سعودی هم بودند.

ایشان ادامه دادند: حضرت مفتی محمد تقی عثمانی(حفظه‌الله) مفتی اعظم احناف و پاکستان هم حضور داشتند. نظرات مختلفی دادند اما در نهایت همه تصویب کردند که در هر کشور اسلامی که در یک نقطه ماه رؤیت شد، تمام آن کشور رمضان یا عید بگیرند. اگر یک کشور غیر اسلامی بود و در دو یا سه نقطه مسلمان نشین بودند، هرکس از این نقاط مسلمان نشین که دیدند به نقاط دیگر هم خبر دهد و تمام آن‌ها عید را رمضان بگیرند. اگر یک کشور غیر اسلامی در یک گوشه‌ی آن مسلمان است، از کشور مجاور تقلید کنند.

مولوی مومن گفت: وقتی در ستاد استهلال به این عظمت که شامل کل خراسان، بلوچستان، کردستان، ترکمن‌صحرا و جنوب می‌شود، رؤیت ثابت نشود و علما تایید نکردند، به چه دلیلی مردم را به شک بیندازیم و شایعه پراکنی کنیم. البته عده‌ای مثل جنوب هستند که از چند روز پیش گفتند: طبق محاسبات شب شنبه تراویح می‌خوانیم اما این براساس فقه حنفی نیست و ماه باید با چشم غیر مسلح دیده شود نه بر اساس محاسبات بیست روز قبل. پس امشب اگر دیده شد، فردا رمضان است اگر نشد با اطمینان یکشنبه رمضان می‌باشد.