به گزارش پایگاه اطلاع رسانی احناف خواف، مولوی عبدالستار نیکخوی، در مراسم نماز جمعه ۱۸ آبان‌ماه ۱۴۰۳ اهل سنت شهر خواف، با تلاوت آیات(يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَذَرُوا مَا بَقِيَ مِنَ الرِّبَا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ*فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَإِنْ تُبْتُمْ فَلَكُمْ رُءُوسُ أَمْوَالِكُمْ لَا تَظْلِمُونَ وَلَا تُظْلَمُونَ) پیرامون موضوع معاملات حلال، ربا و سود به ایراد سخن پرداخت.
مدرس حوزه علمیه احناف خواف، در آغاز سخن بیان داشت: یکی از مسائل بسیار مهم جامعه امروزی، امر معاملات می‌باشد. معاملات یکی از پنج شعبه اسلام است. عبادات، هرنوعی که باشد، یک شعبه محسوب می‌شود اما شعبات دیگری مانند معاشرت، اخلاقیات، معاملات و… نیز داریم. متاسفانه چیزی که شاهد هستیم، می‌بینیم در زمینه ی معاملات، کوتاهی زیادی وجود دارد.
سخنران نماز جمعه خواف ادامه داد: هرچند در این دوره‌ی آخر الزمان، افرادی هستند که سعی می‌کنند تا حد امکان، معاملات را به طور صحیح انجام دهند. امام محمد بن حسن شیبانی(رح) یکی از شاگردان ارشد امام ابوحنیفه(رح) که صاحب مذهب ما می‌باشند. در زمان امام محمد(رح)، رسم بود که علما کتاب‌هایی را در زمینه‌ی اخلاق، تصوف و اسلام خالص می‌نگاشتند. شخصی از امام محمد(رح) سوال کرد: شما که چنین عالم بزرگی هستید، آیا کتابی در مورد علم تصوف و عرفان نوشته‌اید؟ امام محمد(رح) فرمودند: من کتاب معاملات را نوشتم. یعنی اگر معاملات یک مسلمان درست شود، او یک انسان عابد و زاهد است.
وی افزود: لازم است که به معاملات خود توجه خاصی داشته باشیم و از دارالافتاءها سوال کنیم. اگر معاملات جدید هست که تا به حال انجام ندادیم، از علما سوال کنیم. در احادیث آمده است که انسان به هنگام خرید و فروش نباید سخت‌گیرانه عمل کند و آسان‌گیر باشد. پیامبر(ص) بر آن انسانی که در معاملات و پرداخت قرض خود، آسان‌گیری را اختیار می‌کند، دعای رحمت فرموده‌اند. پیامبر(ص) فرمودند: کسی که دوست دارد در قیامت از سختی‌ها نجات پیدا کند، به شخصی که واقعا تنگ‌دست هست، در ادای قرض مهلت دهد و حتی از او معاف کند.
از قسم برای هر مسئله‌ای بپرهیزید
مولوی نیکخوی گفت: اعمال پیامبر(ص) هم در معاملات برای ما درس است. حضرت جابر(رض) می‌فرماید: وقتی شتری را به رسول الله(ص) فروختم، ایشان سکه‌ها را وزن کردند و مقداری هم بیش‌تر به من پرداخت کردند. انسان نباید در وقت معامله، به اندک مسئله و یا کالای کم‌ارزش، فورا قسم بخورد و یا برای فروش کالای خود، قسم به راحتی نخورد مگر این‌که برای قطع منازعه و نیاز باشد، در آن هنگام می‌تواند قسم بخورد به شرطی که قسم دروغ نباشد.
مدرس حوزه علمیه احناف خواف افزود: اگر کسی در معامله ولو این‌که قسم دروغ نباشد و قسم بخورد، برکت معامله را از بین می‌برد. متاسفانه در جامعه ما یک مشکل عمده وجود دارد که در دیگر کشورهای اسلامی کم دیده می‌شود و آن مشکل این است که به هنگام قسم خوردن، به خدا قسم نمی‌خوریم و به سر پدر و فرزند و به جان فلان عزیز و … قسم خورده می‌شود.
سخنران نماز جمعه خواف ادامه داد: پیامبر(ص) می‌فرمایند: کسی که به غیر خدا قسم یاد کند، همانا شرک انجام داده است. این شخص افراد دیگر را در ردیف خدا قرار داده است و این نوعی شرک است. قسم باید با نام و صفت‌های خدا و نهایتا قرآن که کلام خداست انجام شود، حتی قسم به نام پیامبر(ص) و کعبه نیز جایز نیست.
وی خاطر نشان کرد: درست است که شاید افراد قسم را باور کنند و کالا به خوبی به فروش برسد اما برکت از بین می‌رود. بحث مهم دیگر در مورد معاملات، بحث احتکار است که در اقتصاد مفلوج و بیمار کشور ما، خیلی‌ها خواسته یا ناخواسته، در بعضی از موارد مرتکب احتکار می‌شوند. خیلی وعیدهای سختی برای احتکار نقل شده است و برای شخصی که از شهرها و بلادهای دور، کالایی که در شهر خودش ضروری است و به شهر بیاورد، مژده نیز داده شده است و هم خودش بهره می‌کند و هم دیگر مسلمانان نیز بهره‌مند می‌شوند. شخص محتکر‌کننده لعنت شده است. پیامبر(ص) می‌فرمایند: کسی که کالاها و طعام را بر مسلمانان احتکار می‌کند، نمی‌میرد مگر این‌که خداوند او را به جزام یا به فقر مبتلا می‌کنند.
مولوی نیکخوی ادامه داد: منظور از احتکار این است که اگر در جایی مسلمانان در مورد کالا و طعامی کمبود دارند و شخصی در انبارهای خود این کالاها را می‌گذارد و دروغ می‌گوید که چنین کالایی وجود ندارد؛ درحالی که مسلمانان احتیاج دارند و قیمت‌ها نیز بالا می‌رود و این شخص به اندازه‌ی حداقلی مردم نیز در اختیار آنان نمی‌گذارد.
سخنران نماز جمعه خواف، تصریح کرد: در آیه‌ای که در ابتدا قرائت شد، خداوند می‌فرماید: ای کسانی که ایمان آورده‌اید از خداوند بترسید و تقوا پیشه کنید و مال ربا را رها کنید و اگر حاضر به این کار نیستید، پس خدا و رسول با شما اعلان جنگ می‌کنند. علما می‌فرمایند: در تمام قرآن و احادیث، فقط در دو جا خداوند این‌گونه اعلان جنگ می‌کند، اول، در مورد شخص رباخوار یعنی ربا دهنده و ربا گیرنده و در حدیث آمده است که خداوند با کسی که دوستان خدا را اذیت کند نیز اعلان جنگ دارد.
وی افزود: برخی سوال می‌کنند که آیا ضامن فلان وام با فلان درصد شویم یا خیر؟ برخی‌ها فریب‌های عجیبی دارند که اگر کسی تمام این درصدها را که قرار است مثلا در ۳ سال بازپرداخت شود، اگر همه را جمع کنیم شاید شود ۴۰ درصد اما این‌ها را برسال تقسیم می‌کنند که ظاهرش شود ۱۸ یا ۱۵ و… .
مولوی نیکخوی در ادامه گفت: اصالتا این وام ها با همان سود ۴۰ درصد است یعنی همان ۳ سال بازپرداخت محاسبه می‌شود نه این‌که هرسال جداگانه حساب شود. متاسفانه بانک‌های کشور ما که اسلامی هم خوانده می‌شوند، این کار سود و ربا را انجام می‌دهند. بعضی‌ها فکر می‌کنند که ربا فقط در بین اهل سنت ملاک است، برخی فکر می‌کنند، مسلمانان تنها ربا دارند درحالی که در ادیان گذشته نیز رباخواری ممنوع بود.
ربا در تمام ادیان و مذاهب حرام است
مدرس حوزه علمیه احناف خواف بیان‌کرد: مفتی محمد تقی عثمانی(حفظه‌الله)، حدودا ۴۰ سال پیش، وقتی می‌خواستند پایه‌های بانک‌های اسلامی را در جهان پایه‌گذاری کنند، در سمینارها و کنفرانس‌های مختلف، می‌فرمودند: برای ما جای تعجب بود که این کنفرانس‌ها که بعضا در کشورهای کفر یا اسلامی برگزار می‌شد، کشیش‌ها و پاپ‌ها هم علاقه‌مند بودند که در این جلسات شرکت کنند و می‌گفتند که در دین ما هم رباخواری حرام مطلق است. در توراتی که محرف هم هست اما بازهم در قسمتی در مورد حرام بودن ربا، مطلبی وجود دارد. در کتاب انجیل تحریف شده‌ی کنونی هم مطلبی وجود دارد که ربا را حرام قرار داده است.
سخنران نماز جمعه خواف خاطر نشان کرد: در قرآن نیز که محرف نیست و خداوند آن را از هرگونه تحریف حفظ کرده است، آیه‌ای هست که خداوند می‌فرماید: ما رباخواری را بر یهودیان، حرام قرار دادیم. برخی فکر می‌کنند که دنیا خیلی مدرن و جدید شده است و باید چیزهایی حلال شود اما قرآن خدا تا قیامت هست و حکم آن نیز چنین است. در مذهب اهل تشیع همین نیز صدق می‌کند. برخی‌ها شاید بدانند که مراجع تقلید اهل تشیع هم در مورد بانک‌های کشور ما اعتراض دارند و برخی از کارهای بانک‌ها را حرام اعلان می‌کنند. این مراجع، تسهیلات چند درصد و دیرکردهای بانک‌ها را نیز حرام قرار دادند.
وی گفت: شاید برخی متعجب شوند اما این مشکلی است که هر روز جامعه بیش‌تر به آن مبتلا می‌شود. در حدیثی داریم که رباخواری چندین رتبه دارد و کم‌ترین رتبه و گناه رباخواری این است که شخص با مادرش نکاح کند. در حدیثی آمده است که رباخواری از ۳۶ و در برخی جاها از ۷۰ زنا سخت‌تر است. برخی فکر می‌کنند که ربا خواری هم نوعی حرام‌خواری است اما رباخواری بالاتر است.
مولوی نیکخوی در ادامه افزود: برخی سوال می‌کنند که جوایز بانک‌ها حکم آن چیست؟ برخی بانک‌ها طرح‌هایی دارند که باید مبلغی در حساب شما باشد یا واریز کنید و بعد از مدتی قرعه کشی خواهد شد و به برخی جوایزی داده می‌شود، علما می‌فرمایند: این مقدار پولی که از عموم مردم جمع می‌شود، مبلغ بالایی می‌شود و از این مبلغ بانک‌ها استفاده می‌کنند و فایده می‌برند و مبلغ کمی را هم جایز می‌دهند؛ مطابق احادیث و قاعده فقهی که هر قرضی که باعث سود و فایده شود، مثلا قرضی به کسی دادیم و آن شخص در همان مدت چند روزه خوب استفاده کرد، در زمره‌ی ربا می‌باشد. برای انصاف لازم است که هر شخصی خود را به جای مشتری و فروشنده بگذارد تا متوجه شود.
دیدگاهتان را بنویسید