به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی احناف خواف، در سومین نشست هم‌اندیشی مجمع فقهی اهل‌سنت خراسان، علما و مفتیانی از استان‌های خراسان رضوی و خراسان جنوبی شرکت کردند.«استفاده از حق حبس جهت دریافت مهریه عندالمطالبه»، «دریافت خسارت افت قیمت در تصادفات خودرو» و «عُشر پیاز در زعفران» سه موضوعی است که در این نشست یک‌روزه توسط اعضای مجمع فقه اسلامی خراسان مورد بحث و بررسی قرار گرفت.جلسه‌ی افتتاحیه این نشست، که ریاست آن را حضرت مولانا مطهری بر عهده داشتند، با تلاوت کلام‌الله مجید توسط قاری مولوی عبدالمجید بختیاری آغاز شد.در این جلسه حضرت مولانا مطهری، ضمن عرض خیرمقدم به تمام علما و میهمانان، با تلاوت آیه “والذین جاهدوا فینا لنهدینهم سبلنا” خاطرنشان کردند: خدا رو شکر می‌کنیم که الله تعالی نعمت علم به ما عنایت کرد و ما را در این راه قرار داد. در مقابل این نعمت مسئولیت علما بسیار سنگین است. اگر علما آن نور هدایت خود را داشته باشند و وراثت پیامبر اکرم(ص) که به آنها تعلق گرفته را حفظ نمایند می‌توانند مردم را هدایت کنند. اما اگر خدای نکرده عالِم، نور خود را به‌خاطر معاصی و خطاها از دست داد، مردم گمراه خواهند شد.رئیس نشست هم‌اندیشی فقهی اهل سنت خراسان تاکید کردند: وظیفه علما در این زمان که حوادث و مسائل جدیدی به‌وجود می‌آید بسیار مهم است تا مردم را به راه درست راهنمایی کنند. لذا می‌طلبد که علما و مفتیان، اهل تحقیق و تفحص باشند تا بتوانند راه حلی درست برای مسائل جدید بیابند. ایشان افزودند: فتوا دادن بدون تحقیق و بررسی باعث اختلاف و بروز مشکلات عدیده‌ای می‌شود. افرادی باید فتوا بدهند که اهل تحقیق و فتوا باشند و قابلیت آن را داشته باشند. لذا حوزه‌های علمیه باید به دنبال تربیت افراد محقق باشند.مولانا مطهری اظهار داشتند: هدف از برگزاری این جلسات این است که دارالافتاها در جواب بعضی از مسائل جدید و رایج با هم هماهنگ باشند تا مردم دچار سردرگمی و حیرانی نشوند.عالم برجسته خراسان در بخش دیگر سخنان خویش فرمودند: در این ایام شاهد دو حادثه ناگوار بودیم. حادثه تروریستی در اهواز یکی از وقایع ناگواری بود که اتفاق افتاد و تعدادی از هموطنان بی‌گناه ما به‌دست افرادی ناجوانمرد شهید شدند. این حادثه کار استکبار است و هدفش ضربه‌زدن به اسلام و وحدت در بین امت اسلامی است که ما این حادثه را به شدت محکوم می‌کنیم.ایشان ادامه دادند: دیگر حادثه ناگواری که اتفاق افتاد، در ایام عاشورا کلیپی از سوی یکی از بازیکنان فوتبال منتشر شد که به حضرت ام‌المومنین عایشه صدیقه(رض) و خلفای ثلاثه(رض) توهین کرده بود و از الفاظ سخیفی استفاده کرده بود. قطع‌نظر از اسلام که این عمل زشت او حرام و ناجایز است، این عملش نیز با وجدان انسانیت در تضاد است که باید انسان‌ها به مقدسات یکدیگر احترام بگذارند. مثلاً در کشور هندوستان، مسلمانان به عقاید هندوها احترام می‌گذارند و حتی به گاو که در نظر آنها خیلی مقدس است به ظاهر احترام می‌گذارند.ایشان تاکید کردند: باید به سخنان مقام معظم رهبری و مسئولین نظام که تاکید ویژه‌ای به وحدت، اخوت و عدم توهین به مقدسات دارند اهمیت داد. الحمدلله فراکسیون اهل سنت و خصوصاً آقای رحیمی در این زمینه واکنش‌هایی نشان دادند و از آنها تشکر می‌کنیم.
مدیریت محترم حوزه علمیه احناف خواف یادآور شدند: علمای محترم باید بیدار باشند و حواس‌شان به آن افرادی که قصد اختلاف و تفرقه دارند باشد. آنچه ما به آن نیاز مبرم داریم وحدت و اخوت است.
- در پی این نشست، پس از قرائت تعدادی از مقالات، بحث و تبادل‌نظر پیرامون هر یک از سه موضوع، موارد زیر به تصویب رسید:
1. استفاده از حق حبس جهت دریافت نفقه و مهریه
در رابطه با موضوع فوق دو دیدگاه وجود دارد؛ امام ابوحنیفه(رحمه‌الله) بر این باورند که زوجه پس از تمکین خاص یا خلوت صحیحه می‌تواند تا دریافت کامل مهریه‌اش از حق حبس استفاده کند. صاحبین(رحمهماالله) می‌فرمایند که زوجه در این صورت اجازه استفاده از حق حبس را ندارد.الف) قول معتمد و راجح در این رابطه قول امام ابوحنیفه(رحمه‌الله) است، مگر در صورت اثبات هر یک از موارد ذیل که فتوا به قول صاحبین گنجایش دارد؛۱- مهریه زوجه به حدی بالا باشد که پرداخت آن به‌طور نقدی در توان زوج نباشد و مطالبه‌ی نفقه براساس حق حبس و عدم اجازه‌ی قاضی برای ازدواج مجدد باعث عسر و حرج و مشکلات واقعی برای شوهر گردد.۲- بدرفتاری و ناسازگاری از ناحیه‌ی زوجه ثابت گردد.ب) در صورتی‌که مهریه نخست “موجل” درج شده و سپس براساس قانون با قید عندالطلب به “معجل” تبدیل گردد، این امر از قبیل “تعجیل بعد التاجیل” محسوب می‌شود، ولی زوجه اجازه‌ی استفاده از حق حبس را ندارد.ج) در صورتی که مهریه معجل توسط یکی از مراجع ذی‌صلاح و یا با توافق طرفین قسط‌بندی شود به “مهر موجل” تبدیل می‌گردد و حق حبس از زوجه ساقط می‌شود.
د) قید “عندالمطالبه” مهر معجل، و قید “عندالإستطاعه” مهر موجل به شمار می‌آید.
ضمناً مجمع فقهی، مسئولین دفاتر ثبت ازدواج را توصیه می‌نماید تا مهریه‌ای که در عقد نامه‌های عادی در بخش موجل درج گردیده را در قسمت عندالإستطاعه و آنچه به عنوان معجل نوشته شده در بخش عندالمطالبه ثبت گردد تا ثبت عادی با ثبت قانونی هماهنگ شود؛ مگر اینکه با توافق و رضایت زوجین تغییر یابد.
2. دریافت خسارت افت قیمت در تصادفات رانندگی
در این موضوع مقالات متعددی قرائت گردید و بعد از تبادل‌نظر، رأی نهایی به جلسه بعد و تحقیق بیشتر موضوع موکول گردید.
3. عشر در پیاز زعفران
در صورتی که گُل زعفران مقصود بالزرع باشد و به قصد برداشت گُل کشت شود، پیاز زعفران عُشر ندارد. اما در صورتی که پیاز زعفران مقصود بالزرع قرار گیرد و آن را به قصد فروش بعد از دو یا سه سال بکارند، در پیاز زعفران نیز عُشر لازم می‌گردد.
گزارش تصویری این جلسه در پایین همین مطلب.
