یکی از این خصلت‌ها این است که شیاطین در ماه رمضان در غل و زنجیر قرار مي‌گیرند و توان به فتنه انداختن انسان را ندارند، ولی در ماههای دیگر این تضمین داده نشده است. به همین جهت است که بعد از رمضان یک عقب‌نشینی در انسان به وجود می‌آید که کارهايی که در رمضان انجام می‌داده است را به حداقل می‌رساند. پس باید برای جلوگیری از این مسئله چاره‌اندیشی کنیم، سعی کنیم شیطان را بشناسیم. به یاد الله تعالی باشیم، الله تعالی می‌فرماید: هر کس که از یاد خدا غافل شود ما در همان موقع بر او شیطان را مسلط می‌کنیم. پس ما باید کاری کنیم که شیطان بعد از رمضان خوشحال نشود و اعمال رمضان، ما را بر باد ندهد. دقت کنیم که این دشمن بسیار قوی است پس باید راه ورود شیطان در انسان را پیدا کنیم و با آن مبارزه کنیم.
وی افزود: شیطان از ده دروازه به انسان راه پیدا می‌کند و او را گمراه می‌کند. اولین راه گمراهی، ایجاد حرص و طمع در انسان است. طوری که شب و روز برای دنيا می‌دود و حاضر به فدا کردن همه چیز در راه دنیا است و نسبت به سایر انسانها بدگمان می‌شود و با خود می‌گوید در دنیا اگر تنها شخص خوبی هم وجود داشته باشد من هستم. حضرت عثمان(رض) فرمودند: یکی از علامت‌های تقوا این است که انسان با خود بگوید همه مردم نجات پیدا کردند ولی من دارم هلاک می‌شوم و نسبت به خود بدگمان باشد و نسبت به همه مردم گمان نیک داشته باشد.
مولوی قهستانی ادامه داد: متاسفانه امروزه همه ما سعی می‌کنیم نسبت به دیگران بدگمان باشیم ولی نسبت به خود حسن ظن داشته باشیم. یکی از بزرگان فرموده است: من راه ورود شیطان در خودم را با اعتماد کردن به خدا و قناعت‌کردن به آنچه خداوند به من عنایت کرده است بستم و با خود انديشيدم که با چه آیه‌ای من خود را بر علیه شیطان نیرومند کنم که قول خدا را يافتم که می‌فرماید: “و ما من دابة في الارض الا علی الله رزقها” هیچ جنبنده‌ای در زمین نیست مگر اینکه الله تعالی روزی او را می‌دهد. نبی مکرم اسلام(ص) فرمودند: اگر انسان توکلش بر الله درست باشد، خداوند چنان به او روزی می‌دهد مثل پرنده‌ای که از لانه خود بلند می‌شود در‌حالی‌که چينه‌دان آن خالی است ولی شب در حالی که چينه‌دان آن پر است برمي‌گردد، همان گونه الله تعالی بنده خود را روزی می‌دهد.
دومین راه رخنه کردن شیطان در وجود انسان از طریق زندگی و آرزوهاست و به او وعده عمر طولانی می‌دهد.
وی در این زمینه افزود: بعضی اوقات ما انسانها سخت درگیر دنیا می‌شویم؛ وام می‌گیریم، کلاه‌برداری می‌کنیم و فکر می‌کنیم این دنیا ابدی است.
این مدرس حوزه علمیه احناف خواف در ادامه اظهار داشت: شیطان می‌خواهد ما همیشه تن‌پرور و در فکر عیش و نوش باشیم. چه خوب است که در هنگام گذر از قبور کمی بينديشيم که سرمنزل نهایی ما خواهد بود و باید برای آخرت خویش تلاش کنیم.
وی خاطر نشان کرد: سعی کنیم که در کنار گورستان اعمالی انجام نگیرد که مردگان بر حال ما گریه کنند. وقتی به گورستان می‌رویم اموات را یاد کنیم و احترام آنجا را حفظ کنیم. نبی مکرم اسلام(ص) فرمودند: اگر کسی بر روی قبری به جهت اهانت به آن برود، بر روی گدازه‌ای از آتش بنشیند برایش بهتر است.
سومین راه رخنه‌کردن شیطان در انسان راحت‌طلبی است. الله تعالی می‌فرماید: “ذرهم یاکلوا و یتمتعوا و یلههم العمل” بگذار بخورند و بهره‌مندی حاصل کنند و این آرزوها آنها را به خود مشغول کند. پس خوشا به حال کسانی که آمال و آرزوهای دنیوی را کم کنند و خود را برای سفر آخرت آماده کنند.
چهارمین راه رخنه کردن شیطان عجب است. عزيزانی که در ماه مبارک رمضان معتکف بودند و یا کسانی که عبادات زیادی انجام دادند، بدانند که این لطف پروردگار بوده است و نباید این اعمال باعث عجب در انسان شود. با این قول الله تعالی با عجب مبارزه کنیم: “فمنهم شقي و سعید” انسانها بعضی اهل شقاوت و بعضی اهل سعادت اند. پس با خود بگوییم من نميدانم از کدام گروه هستم. آیا سعادتمندم یا اهل دوزخ؟
پنجمین راهی که شیطان وارد انسان می‌شود سبک‌شمردن انسانهاست. با شیطان با حفظ حرمت دیگران، مبارزه کنیم.
مولوی قهستانی در خاتمه سخنان خویش با توجه به فرارسیدن فصل تابستان، والدین را نسبت به فرستادن کودکان و نوجوانان به مکاتب و دوره‌های سی‌روزه تشویق و ترغیب نمودند.
